35 đề và gợi ý tập làm văn hay Lớp 4

Nội dung text: 35 đề và gợi ý tập làm văn hay Lớp 4

1. 35 ĐỀ VÀ GỢI í TẬP LÀM VĂN HAY LỚP 4 Đề 1 Em đã từng giúp đỡ bạn bè ( hoặc người thân trong gia đình) một việc, dù rất nhỏ. Hãy kể lại câu chuyện đó và nêu cảm nghĩ của em. Gợi ý a)MB: Giới thiệu hoàn cảnh, nhân vật trước khi xảy ra câu chuyện: Câu chuyện xayra ở đâu hoặc diễn ra trong hoàn cảnh nào? Sự việc chuẩn bị cho câu chuyện bắt đầu là gì? b)TB: Kể lại diễn biến câu chuyện từ lúc mở đầu đến lúc kết thúc: -Sự việc mở đầucho câu chuyện là gì? -Những sự việc tiếp theo lần lượt diễn ra như thế nào?:Kể rõ từng hành động, chi tiết cụ thể của việc làm giúp đỡ bạn hay người thân của em: làm việcgì, làm ntn?, ; nêu rõ thái độ, hành động của nhân vật khác trước việc làm cảu em, -Sự việc kết thúc ra sao? c)KB: Nêu cảm nghĩ của emvề việc làm giúp đỡ bạn bè hay người thân: Việc làm giúp đỡ người khác để lại cho em những suy nghĩ và cảm xúc gì, hoặc để lại trong em ấn tượng gì khó phai? VD: Một buổi sáng, tôi cùng bạn bè đang vui chơi trước nhà thì một đám mây đen kéo đến. Tất cả chúng tôi chạy vội về nhà mình. Phút chốc, cơn mưa rào ập tới. Ngồi trong nhà ấm áp, nhìn ra ngoài mưa rơi lạnh buốt, tôi chợt nhớ ra một điều: sáng nay chị tôi đi học không mang áo mưa. giờ này cũng là lúc tan học đến nơi. Tôi vội đội nón, khoác tấm ni lông, tay cầm áo mưa, chạy vội đến trường chị. Vừa vặnlớp chị tôi đang cho học sinh ra. Thấy tôi, chị tôi mừng quýnh, cầm áo mưa ặc vào ngườivà cảm ơn tôi rối rít. Hai chị emtôi ra về dưới trời mưa xối xả. Chân chúng tôi bấm chặt xuống đất cho đỡ trơn. Gió thổi mạnh từng cơn như muốn giằng chiếc nón tôi đội trên đầu. Những giọt mưa gõ lộp bộp xuống nón tôi nghe rất vui tai. Về đến nhà, trong lòng tôi rất vui sướng vì đã giúp đỡ được chị của mình. Câu chuyện xảy ra đã lâu rồi nhưng đến nay tôi còn nhớ mãi vì đó là một kỉ niệm đẹp của chị em chúng tôi. === Đề 2 Em đã từng tham gia hoặc chứng kiến một việc làm giúp đỡ em nhỏ ở ngoài đường hay trong trường học. Hãy kể lại câu chuyện đó. Gợi ý VD: Đi học về, tôi đang tung tăng bước trên đường thì thấy một em bé gái chừng ba, bốn tuổi đang bi bô nói. Bên cạnh là một bạn đội viên có khuôn mặt dễ mến, đang dắt em nhỏ, vừa đi vừa trò chuyện. Chốc chốc, em bé lại hỏi: “Mẹ đâu? Mẹ đâu?”. Người chị dịu dàng đáp: “ừ, chị đang dẫn em về với mẹ đây mà!” Vừa nói, bạn vừa chỉ tay về phía trước. Bước lại gần, tôi khẽ hỏi: “Em bạn đấy à?” Bạn đó mỉm cười: “Không, em này bị lạc. Mình đang đưa em đi tìm mẹ đây!” Nói xong, bạn bế em bé lên, đi qua đường để đến đồn công 1
2. an gần đó, chắc là bạn muốn nhờ các chú công an tìm hộ mẹ cho em bé. Vừa hay, lúc ấy có một cô trông còn trẻ, hớt hơ hớt hải chạy lại. Em nhỏ mừng rỡ reo lên: -Mẹ! Mẹ! Mẹ đây rồi! Cô nhớ con mình, vui sướng ôm chầm lấy con và ngỏ lời cảm ơn chú công an. Chú công an vui vẻ đáp: “Đây không phải là công của chúng tôi mà là công của em đội viên quàng khăn đỏ này đấy!” Người mẹ nắm chặt bàn tay của người bạn gái và trầm trồ không ngớt: “Quý hóa quá! Thật là quý hóa! Cô cảm ơn cháu nhiều lắm!” === Đề 3 Một người thân trong gia đình em( ông, bà, bố, mẹ, anh, chị,) đã từng làm một việc tốt làm em cảm động và nhớ mãi. Hãy kể lại câu chuyện đó. Gợi ý Hôm nay nhận được tiền, chị Nhân của tôi sung sướng lắm vì đây là số tiền đầu tiên do công sức của chị làm ra. Hai chị em bàn với nhau sẽ mua tập, mua bút chì vẽ tranh, mua kẹp tóc, ăn phở, uống sữa, ai cũng phấn khởi. Buổi chiều, ba đi làm về, áo đẫm mồ hôi. Nhìn dáng gầy gầy của ba trong chiếc áo ạc màu có vá đôi chỗ, không ai bảo ai, hai chị em đều nín lặng. Tối đến, chị Nhân bàn với tôi: “Chúng mình dành số tiền này mua tặng ba chiếc áo để đi làm. Em có đồng ý không?” Tôi nhất trí. Thế là hai chị em bí mật mua áo tặng ba. Món quà được chị Nhân gói cẩn thận, đẹp đẽ rồi phân công tôi mang đến tặng ba. Cầm món quà, ba nhìn hai chị em tôi một cách ngạc nhiên. Má cũng ngỡ ngàng không kém ba. Má giục ba mở ra xem. Khi thấy chiếc áo, ba má cùng thốt lên: -ồ, chiếc áo! Làm sao các con có được? Sau khi biết rõ mọi chuyện, ba cảm động ôm cả chiếc áo và hai chị em chúng tôi vào lòng, nghẹn ngào nói: -Các con của ba ngoan và có hiế quá! Thế rồi, những giọt nước mắt cứ long lanh trên đôi mắt của má. Chuyện xảy ra đã lâu nhưng hình ảnh “chiếc áo hiếu thảo” và gương mặt thân thương của ba má còn hiện tươi rói trong tâm trí tôi. Đó là một kỉ niệm khó quên vì nó giúp tôi nhận ra một điều đẹp đẽ: vui biết bao khi mình biết quan tâm đến người khác. === đề 4 Em đã từng tham gia hoặc chứng kiến những việc làm có ý nghĩa tốt đẹp ở địa phương mình đang sống. Hãy kể lại câu chuyện nói về việc làm đó. Gợi ý Vào mùa hè, người đến xếp hàng lấy nước ở vòi nước cộng cộng phố tôi rất đông, thùng xếp thành dãy dài. Mùa thu ít người lấy nước hơn. Qua đông lại càng ít nữa. Có lẽ vì rét quá, ai cũng ngặítm và không hay giội rửa ào ào. Lứa tuổi chúng tôi còn nhiều đứa tinh nghịch, chân không bẩn mà đi qua cũng chìa chân vào rửa. Những buổi sáng tinh mơ, các bà bán rau ở ngoại ô đi chợ sớm cũng đến máy nước công cộng rửa rau rất lâu. Một đêm trời rét buốt như kiến cắn, tôi tỉnh dậy rồi không sao ngủ tiếp được. Bỗng nghe tiếng nước chảy xè xè ở máy nước đầu ngõ, chảy mãi như không có người khóa lại. tôi nghĩ: “Chắc có cậu nào qua đó nghịch máy rồi cứ để thế mà đi. Hay là có bà nào đi chợ sớm rửa rau cải, rửa hành gì đây mà quên khóa máy lại?” Tôi vội tung chăn nhảy xuống,xỏ vội đôi dép rồi mở cử bước ra. Dòng nước vẫnchãỳe xè. Tôi chạy ngay đến khóa luôn máy lại. Trời rét căm căm, hai hàm răng 2
3. đầu, giữ gìn sức khỏe co em. Chiếc nón là mái ấm khi mưa tuôn, là bóng mát khi nắng hè bỏng cháy. Chiếc nón che nghiêng khuôn mặt, nụ cười khi em muốn dành cho bạn phút giây gặp gỡ bất ngờ. Mỗi khi đi đâu về, nón nằm úp mặ vào tường. ậ đó, nón như nhìn xuống góc học tập của em, lặng lẽ theo dõi em học hành và chờ đợi những lần gặp gỡ. Em yêu quýnhững bàn tay khéo léo đã tạo nên vẻ đẹp đặc biệt của chiếc nón. Chiếc nón lá giản dị đã thắm đượm tình em. Nón đẹp mãi trong lòng em, dù thời gian có nhuộm vàng màu lá. === đề 17 Ngôi nhà của em có nhiều đồ vật được em coi như người bạn thân (bàn học, lịch treo tường, giá sách, tủ nhỏ đựng quần áo, tủ đồ chơi, ) Hãy tả một trong số những đò vật đó. Gợi ý VD đoạn mở bài và kết bài tả tấm lịch treo tường: -MBTT: Tết đến, nhà em được cơ quan mẹ tặng cho một tấm lịch treo tường bằng giấy bìa tuyệt đẹp. Em ngắm mãi tấm lịch rồi treo nó lên tường, gần bàn học của em. -MBGT: Cùng đếm thời gian, cùng treo trên tường, thế mà chiếc đồng hồ lúc nào cũng kêu “Tích, tắc!Tích, tắc!”, còn tấm lịch bằng giấy thì chỉ im lặng làm việc. Tấm lịch nhà em in hình Hồ Gươm và Tháp Rùa giữa lòng thủ đô Hà Nội, được em coi như người bạn thân thiết trong gia đình. -KBKMR: Tối tối, trước khi ngồi vào bàn học, em lại nhìn tấm lịch. Bà em nhìn theo, hỏi: “Mai là ngày bao nhiêu ta hả cháu?” Mẹ em thì nhắc: “Gắng học cho tốt con nhé! Lại sắp hết một tuần rồi đấy!” -KBMR: Mỗi lần đưa ngón tay dò theo con số trên tấm lịch để biết là ngày thứ mấy, em tưởng như nghe thấy tiếng lịch thì thầm: “Ngày đã qua đi không còn cách nào trở lại. thời gian là vàng bạc, bạn chớ nên để phí hoài!” === đề 18 Tả chiếc áo đã từng gắn bó thân thiết với em ( hoặc chứa đựng một kỉ niệm sâu sắc với em). Gợi ý VD về đoạn văn tả tấm áo gắn với kỉ niệm sâu sắc: Tấm áo ấy không phải ai mua, ai tặng và không phải do một thợ lành nghề nào may mà chính đôi bàn tay khéo léo của mẹ đã may cho em. Mẹ cắt chiếc áo bộ đội của bố thành những mảnh vải nhỏ rồi thức thâu đêm khâu áo. Một ngày kia, áo được may xong, em sung sướng mặc vào. Chà! Đẹp quá! Mẹ khéo tay thật! Tấm áo màu xanh lá cây có hai chiếc túi xinh xinh và cặp cầu vai vồng vồng. Em khoe với tất cả bạn bè. Ngày ngày tới lớp, em khoác trên người tấm áo thân yêu. Nhưng một điều nữa làm em quý chiếc áo gấp bội, đó là hơi ấm của bố vẫn còn trong áo em – hơi ấm của người chiến sĩ. Vui sao mỗi sáng tới trường, em cùng áo và bạn Phượng, bạn Hằng đi trên con đường làng ẩm ướt hơ sương. Những cơn gió thổi nhè nhẹ làm tà áo bay lượn, múa hát như nhắc nhở chúng em mau đến lớp. Nhìn áo, lòng em vui phơi phới và nghĩ đến người cha kính yêu đang cầm súng bảo vệ từng tấc đất biên cương của Tổ quốc. === Đề 19 Em được bạn bè hay người thân tặng hoặc mượn một quyển sách đẹp. Hãy tả lại quyển sách đó. 9
4. Gợi ý VD về hai đoặn văn mở bài: - MBTT: Nhân dịp nămhọc mới, dì Hằng dẫn em đén cửa hàng sách để mua tặng em một bộ sách giáo khoa lớp 4. Những cuốn sách mới trông thật đẹp mắt. Em thích nhất cuốn Tiếng Việt 4 nên cứ cầm trêntay ngắm mãi. - MBGT: Sinh nhật em năm nào cũng vui. Bạn bè đến tặng quà cho em rồi ngồi quây quần bên em trò chuyện và ăn bánh kẹo. Em hồi hộp nhất trước gói quà của Mai, bênngoài giấy bọc có ghi dòng chữ: “Tặng Lan một “vườn bách thú”. Vừa mở ra, em và các bạn cùng reo lên: A! Cuốn Từ điển tranh về các con vật, thích quá!” === đề 20 Tả chiếc đồng hồ treo tường (hoặc đồng hồ để bàn, đồng hồ deo tay,) mà em từng quan sát kĩ. Gợi ý Tả chiếc đồng hồ === đề 21 Hãy miêu tả tấm bản đồ Việt Nam mà em từng quan sát được trên lớp hay ở nhà hoặc một nơi nào đó. Gợi ý VD về đoạn văn tả tấm bản đồ Việt Nam: Tấm bản đồ được in bằng giấy trắng đẹp, chiều dài hơn một mét, bề ngang khoảng tám mươi phân. Nhìn lên bản đồ, em thấy đất nước Việt Nam yêu quý có dáng cong cong hình chữ S, nằm sát ngay bên bờ Biển Đông. Tấm bản đồ địa hình in nhiều kí hiệu và màu sắc khác nhau. Xanh nước biển là màu của biển, xanh lá mạ là màu của đồng bằng, xanh đậm là màu của rừng núi, Nhìn màu xanh vời vợi trên bản đồ, em như thấy tiếng lao xao, rì rầm của biển. Em mơ ước trở thành một cô hải quân tay cầm súng đứng hiên ngang trên mũi tàu để bảo vệ vùng biển của Tổ quốc. Nhìn màu xanh lá mạ của đồng bằng Bắc Bộ, đồng bằng Nam Bộ, em như thấy hiện ra những biển lúa xanh tít tắp tận chân trời Trên tấm bản đồ Việt Nam, nổi bật một ngôi sao năm cánh màu đỏ. Đó chính là Thủ đô Hà Nội thân yêu, nơi xưa kia vua Lý Công Uốn từng đặt tên là Thăng Long. Đây cũng chính là nơi Bác Hồ kính yêu đọc bản Tuyên ngôn Độc lập trên quảng trường Ba Đình lịch sử === đề 22 Hãy miêu tả một cây ăn quả đang trong mùa quả chín (cam, mít, vải, nhãn, xoài, sầu riêng, chôm chôm, vú sữa, ) Gợi ý VD về đoạn văn tả cây cam đang mùa quả chín: Cây cam trông thật thích mắt. Mới ngày nào quả còn nhỏ, da dày, nay “chiếc áo ấy” cứ mỏng dần, rồi từ màu xanh nhạt chuyển sang màu vàng tươi. Đến hôm nay, những chùm cam đã vàng hươm, nổi bật giữa khu vườn. Những quả camvàng óng, da căng mọng như mời gọi mọi người thưởng thức. Chúng như những chiếc đèn lồng nhỏ treo lơ lửng trên cây. Từng chùm quả ngon lành đang đung đưa nhè nhẹ. Mặc 10
5. những cành tre chống lên, những cành cam thấp vẫn xà thấp xuống mặt đất. Những chú “mặt trời con” áo xanh, áo vàng ấy ôm ấp biết bao “ông trăng khuyết”. Lá cam rung rinh trong gió như quạt cho “bé cam” yên giấc ngủ. Những cành cam khẳng khiu chìa ra như che chở cho các con. Codn thân cây thì khoác chiếc áo màu nâu giản dị đứng trụ đỡ cho những cành chi chít quả. “Tích! Tích!”. Mấy chú chim sâu đang nhảy nhót trên cành, đưa chiếc mỏ xinh xinh bắt sâu cho cành lá. Hai ông cháu đứng bên nhau, ngắm nhìn những chùm cam chín mọng === đề 23 Sân trường em hoặc nơi em ở thường có nhiều cây cho bóng mát. Hãy miêu tả một cây mà em yêu thích. Gợi ý VD về đoạn văn tả cây tràm ở sân trường. Rễ cây tràm nhô lên khỏi mặt đất trông giống như những con trăn đang bò. Thân tràm to đến hai, ba vòng tay em ôm lại. Vỏ cây sần sùi, màu đen đậm. Vượt cao khỏi mặt đất chừng hai thước, thân tràm chẽ thành hai nhánh. Mỗi nhánh lại có nhiều cành con chìa ra bốn phía vươn lên, đỡ những chiếc lá nhỏ màu xanh có hình trăng lưỡi liềm. Những cnàh lá um tùm đan xen vào nhau làm cho những tia nắng mặt trời khó bề xuyên qua nổi. Mùa hè, cây tràm như chiếc dù lớn che mát cho chúng em. Giời ra chơi, em cùng các bạn quây quần bên gốc tràm trò chuyện, vui đùa. Thỉnh thoảng vài cánh hoa tràm rơi nhẹ, đậu lên những mái tóc xanh === đề 24 Mỗi loài hoa đều có vẻ đẹp riêng. Em hãy chọn tả một cây hoa mà em yêu thích nhất. Gợi ý VD về đoạn văn tả cây hoa cúc: Vẻ đẹp của hoa cúc gắn liền với mùa thu trong sáng, dịu êm. Còn gì đẹp hơn những bông hoa cúc vàng lộng lẫy, trên cánh đọng li ti những giọt sương đêm, đang rung rinh trước làn gió sớm. Cúc mọc thành bụi, thân mềm, thanh mảnh, cùng màu xanh với lá. Lá cúc to bằng mấy ngón tay, xẻ thành những đường cong mềm mại, mọc so le trên thân. Cả bụi chỉ cao độ năm sáu tấc, mọc xùm xòa, tạo nên một vẻ đẹp rất tự nhiên. Đầu mỗi cành là một chùm nụ với hàng chục chiếc xinh xinh như những cíc áo màu xanh nhạt. Dăm ba chiếc nụ hé nở với những cánh vàng e ấp. Hoa cúc đẹp nhất là lúc mãn khai. Cánh xòe tròn, xếp thành nhiều lớp bao quanh nhụy. Hoa lớn, bông nọ sát bông kia tạo thành một mảng vàng rực nổi bật trên nền lá xanh, trông tuyệt đẹp. Nắng càng lên, sắc hoa càng lộng lẫy và hương thơm càng ngào ngạt. Mấy chú ong rúc đầu vào hút mật hoa. Trên cao, cánh bướm rập rờn đùa với những bông hoa tươi xinh như những gương mặt ngời sáng niềm vui === đề 25 Mùa xuân mang đến cho ta bao nhiêu sắc màu của những loài hoa đẹp. Hãy miêu tả một cây hoa thường nở vào dịp Tết trên quê hương em. Gợi ý VD về đoạn văn tả cây mai vàng. Cây cao khoảng hơn hai mét, rễ không uốn lượn trên mặt đất như rễ phượng. Sờ tay vào thân cây, em thấy vỏ cây nham nhám. Cây có nhiều cành nhỏ đu đưa trước 11
6. gió như những cánh tay vẫy chào mùa xuân. Lá cây màu xanh nhạt lúc còn non, khi gần rụng lại có màu xanh đậm. Cũng có năm cánh, nhưng so với hoa phượng đỏ rực rỡ, hoa mai màu vàng óng khiêm nhường hơn. Mỗi cơn gió thoảng qua, những cánh hoa rơi như những con bướm vàng lượn bay trước khi rơi xuống đất. Nhị hoa màu vàng, hương hoa thoang thoảng quyến rũ những chú bay chập chờn trên những cánh hoa xinh. Hoa nở rộ báo hiệu năm mới bắt đầu. Mọi người chúc nhau gặp nhiều may mắn bên những cành hoa vàng tươi đẹp === đề 26 Em đã từng biết một vườn rau, vườn hoa hay vườn cây ăn quả trông thậtđepk mắt. Hãy tả một vài cây mà em thích trong khu vườn đó. Gợi ý VD về đoạn văn tả một vài cây trong vườn. a) Khu vườn nhà Loan không rộng lắm. Nó chỉ bằng một cái sân nhỏ nhưng có bao nhiêu là cây. Mỗi cây có một đời sống riêng, một tiếng nói riêng. Cây lan, cây huệ, cây hồng nói chuyện bằng hương, bằng hoa. Cây mơ, cây cải nói chuyện bằng lá. Cây bầu, cây bí nói chuyện bằng quả. Cây khoai, cây dong nói bằng củ, bằng rễ, Phải yêu vườn như Loan mới hiểu được lời nói của các loài cây. Cũng trên một mảnh vườn, sao lời cây ớt cay, lời cây sung chát, lời cây cam ngọt, lời cây móng rồng thơm như mít chín, lời cây chanh chua, Trăm cây trong vườn đều sinh ra từ đất. Đất nuôi dưỡng cây bằng sữa của mình. Đất truyền cho cây sắc đẹp, mùa màng. Chính đất là mẹ của các loài cây. b)Vườn nhà tôi khá rộng với đủ các loại hoa quả, nhưng tôi thích nhất một góc vườn nhỏ phía đông, trồng toàn trái cây. Nó được tôi rào lại như một khu vườn riêng biệt. Ngay sát chiếc cổng nhỏ, một bụi chuối đã trổ buồng. Những trái chuối còn non xanh. Những chiếc lá phe phẩy như đang reo vui khi thấy chị gió tới. Cạnh đó là một cây dừa được trồng từ hồi ba tôi còn nhỏ xíu. Thân dừa thật cao lớn. Còn chị bưởi thì ôm riết mấyđứa con đầu trọc lóc như sợ nó rớt xuống đất mất Mỗi lần nhìn mảnh vườn này, tôi lại nhớ đến nội tôi, người đã dày công vun xới cho khu vườn thêm xanh tốt. === đề 27 Em được biết nhiều loài cây hữu ích (cây lương thực, cẩyau,cây ăn quả, cây lấy gỗ, cây công nghệp, cây bóng mát). Hãy miêu tả một laòi cây đã từng gắn bó với cuộc sống của người dân quê em. Gợi ý VD về đoạn văn tả rừng cọ đất trung du: Chẳng có nơi đâu như sông Thao quê tôi, rừng cọ trập trùng. Thân cọ vút thẳng trời hai ba chục mét cao, gió bão không thể quật ngã. Búp cọ vuốt dài như thanh kiếm sắc vung lên. Cây non vừa trồi, lá đã xòa sát mặt đất. Lá cọ xòe ra nhiều phiến nhọn dài, trông xa như một rừng tay vẫy, trưa hè lấp lóa nắng như rừng mặt trời mới mọc. Mùa xuân, chim chóc kéo về từng đàn. Chỉ nghe tiếng chim hót líu lo mà không thấy bóng chim đâu. Căn nhà tôi ở núp dưới rừng cọ. Ngôi trường tôi học cũng núp trong rừng cọ. Ngày ngày đến lớp, tôi đi trong rừng cọ. Không đếm được có bao nhiêu tàu lá cọ xòe ô lợp kín trên đầu. Ngày nắng, bóng râm mát rượi. Ngày mưa cũng chẳng ướt đầu. Cuộc sống quê tôi gắn với cây cọ. Cha tôi làm cho tôi chiếc chổi cọ để quét nhà, quét sân. Mẹ đựng hạt giống đầy móm lá cọ, treo trên gác bếp, để gieo cấy mùa sau. 12
7. Chị tôi đan nón lá cọ, lại biết đan cả mành cọ, làn cọ để xuất khẩu. Chiều chiều chăn trâu, chúng tôi rủ nhau đi nhặt những trái cọ rơi đầy quanh gốc về om, ăn vừa béo, vừa bùi. Quê tôi có câu hát: Dù ai đi ngược về xuôi Cơm nắm lá cọ là người sông Thao. Người sông Thao đi đâu, rồi cũng nhớ về rừng cọ quê mình. === đề 28 Tuổi thơ của em thường có những kỉ niệm gắn với một loài cây. Hãy tả một loài cây đã từng để lại ấn tượng đẹp đẽ trong em. Gợi ý VD về đoạn văn tả cây phượng vĩ ở sân trường gắn với kỉ niệm tuổi học trò. Xuân qua, hè tới, cây phượng bắt đầu trổ bông. Hoa phượng mọc thành từng chùm lớn. Bông phượng có nưam cánh mỏng, bốn cánh màu đỏ tươi và một cánh màu đỏ xen lẫn màu trắng. Nhụy hoa dài và cong, đầu nhụy có một túi phấn hình bầu dục. Chúng em thường chơi chọi gà bằng những nhụy hoa đó. Kẻ thua, người được đều thích thú cười vang. Khi ve ra rả trên cây cũng là lúc phượng nở nhiều nhất. Cả một màu đỏ nồng nàn như lửa bao phủ khắp thân cây, làm rực sáng cả một khoảng trời. Lúc ấy, trông cây phượng vĩ trẻ hẳn lại, bừng bừng sức sống. Nhìn phượng nở, những tấm lòng thơ dại của chúng em lại náo nức nghĩ tới một mùa hè đầy niềm vui === đề 29 Hãy miêu tả hình dáng và một vài hoạt động của một con vật nuôi trong nhà được gọi là “gia cầm” (gà, vịt, ngan-vịt xiêm, ngỗng, ) mà em biết. Gợi ý VD về đoạn văn tả hình dáng và hoạt động của con gà trống: Đúng với cái tên, chú gà trống có bộ lông vàng mượt như nhung và lấp lánh dưới ánh mặt trời buổi sáng. Đầu chú hình hột xoài, đôi mắt nhỏ như hai cái nút áo. Cái mỏ màu vàng trông thật cứng cáp. Cái mào đỏ thắm đội trên đỉnh đầu càng làm cho chú thêm phần đỏm dáng và oai vệ. Bộ lông đuôi vừa dài vừa lượn cong, lại sặc sỡ tựa bảy sắc cầu vồng sau cơn mưa. Chân gà trống nổi bật bộ móng sắc và đôi cựa to khỏe. Đó là thứ vũ khí lợi hại của chú mỗi khi chú hăng máu đá nhau với những chú gà trong xóm. Hằng ngày, chú gà trống của em đánh thức cả xóm dậy với tiếng gáy quen thuộc “ò ó o! o o o!”. Lúc chú gáy, cái cổ phình lên, ngực ưỡn ra phía trước và cánh vỗ phành phạch, trông thật hiêng ngang như một chàng võ sĩ. Tiếng gáy của chú vừa cất lên, mọi người đều thức dậy để chuẩn bị vào một ngày mới. Chị công nhân sửa soạn tới xưởng máy, bác nông dân rảo bước ra đồng. Còn chúng em thì sẵn sàng khăn áo và cặp sách để tới trường === đề 30 Hãy miêu tả hình dáng và một vài hoạt động của một con vật nuôi trong nhà được gọi là “gia súc”(trâu, bò, lợn, ngựa, chó, mèo, ) mà em biết. Gợi ý VD về đoạn văn tả hình dáng và hoạt động của con lợn. 13
8. Con lợn có nước da trắng hồng. Khi mới mang về, nó chỉ nhỏ như cái phích. Thấm thoắt vài ba tuần, trông nó đã to bằng hai cái xô úp vào nhau. Chú lợn này có cái mõm dài trông thật ngộ nghĩnh. Trên mũi có hai lỗ mũi lúc nào cúng ướt. Mõm lợn không ngớt cử động, lúc thì ủi phá, lúc táp thức ăn, lúc thì kêu eng éc. Hai tai lợn to bằng hai tay em cụp xuống. Đôi mắt lúc nào cũng như ti hí, chẳng mấy khi mở to. Thân lợn thon dài. Em thường cho nó ăn no nên bụng lúc nào cũng căng tròn. Mỗi lần cho lợn ăn, bao giờ nó cũng uống cạn hết nước rồi mới ăn cái. Khi ăn, chiếc đuôi cứ ngoe nguẩy tỏ vẻ mừng rỡ. Thích nhất là lúc lợn ăn no, em chỉ cần gãi gãi vào cái lưng là chú lại lăn kềnh ra đất, phơi cái bụng trắng hếu ra trông thật ngộ === đề 31 Hãy miêu tả hình dáng và hoạt động của một chú chim nhỏ mà em từng có dịp tiếp xúc hoặc quan sát. Gợi ý VD về đoạn văn tả con bói cá: Trên một cành tre mảnh dẻ, lướt xuống mặt ao, một con chim bói cá đậu coi rất cheo leo. Lông cánh nó xanh biếc như tơ, mình nó nhỏ, mỏ nó dài, lông ức nó màu hung hung nâu, coi xinh lạ. Nó thu mình trên cành tre, cổ rụt lại, đầu cúi xuống như kiểu soi gương. Nó lẳng lặng như vậy khá lâu, ai cung tưởng nó nghỉ. Vụt một cái, nó lao đầu xuống nước rồi lại bay vụt lên, nhanh như cắt. Trong cái mỏ dài và nhọn, người ta thấy một con cá nhỏ mình trắng như bạc, mắc nằm ngang. Bay lên cành cao, lấy mỏ dập dập mấy cái, nó nuốt xong mồi, rồi lại đậu xuống trên cành tre như trước. === đề 32 Tả một con gà mái dẫn đàn con đi kiếm mồi với dáng vẻ một người mẹ chăm làm, luôn bận bịu vì con (có thể dùng phép nhân hóa cho mẹ con nhà gà trò chuyện với nhau trong khi kiếm mồi). Gợi ý VD về đoạn văn tả gà mái dẫn đàn con đi kiếm mồi: Chị gà mái oai vệ đi giữa đàn con bé nhỏ. Đến một mô đất xốp, chị đưa đôi chân nứt nẻ bám đầy bụi đất ra bới bới, mồm “cục, cục” gọi con. Dưới chân chị, một con giun múp míp đang quằn quại. Lũ gà con tranh nhau xô tới, có con va vào nhau ngã lăn quay ra đất rồi lại đứng dậy giũ giũ đôi cánh bé xíu, hối hả lao theo đàn. Lũ “quỷ con” quây quanh chân mẹ, tranh giành con giun béo. Gà mẹ bèn lấy mỏ và chân xé mồi ra từng mảnh nhỏ để phân phát cho các con. Ăn xong, gà mẹ dẫn đàn con đến bên một bát sành đựng đầy nước, uống một cách ngon lành. Có chú gà con uống xong, ngước đôi mắt đen láy lên nhìn bầu trời xanh và reo lên thích thú: “Ôi, hôm nay trời đẹp quá!”. Gà mẹ mỉm cười nói với các con: “Bây giờ, mẹ con ta lại đi tìm mồi nữa nhé!” === đề 33 Nhìn mẹ con loài vật quấn quýt bên nhau, ta nghĩ chúng cũng có tình cảm như người. Em hãy tả lại cảnh mẹ con một loài vật trong cảnh như vậy. Gợi ý VD về đoạn văn tả hai mẹ con mèo mướp quấn quýt bên nhau: 14
9. ánh nắng vàng rực rỡ bao phủ cả cái sân rộng trước mặt nhà. Mẹ con chị Mướp hết nhảy chỗ này lại phốc sang chỗ nọ. Nắng xuyên qua các cành lá, chiếu xuống tấm lưng thon dài của hai mẹ con, khiến chúng như được phủ một tấm vải hoa tuyệt đẹp. Chị Mướp lim dim đôi mắt vờ ngủ gật, rồi bất ngờ phóng đến ôm lấy con, làm chú Mun đang say sưa chạy nhảy giật bắn mình. Hai mẹ con vừa vật nhau vừa sưởi nắng. Nô giỡn chán chê, chúng lại kéo nhau ra gốc cây giữa sân chơi trò đuổi bắt. Chú Mun vừa đi vừa nghịch ngợm đưa bàn chân bé xíu lênvồ đuôi mẹ. Cứ mỗi lần như vậy, chị Mướp lạiquay lại nhìn con rồi bất ngờ hất chiếc đuôi lên cao, khiến Mun ngã lăn ra đất. Chú vừa đi vằ kêu meo meo giận dỗ, như bắt đền chị Mướp. Chị đành phải quay đầu lại, âu yếm đưa chiếc lưỡi đỏ liếm khắp mình con như vỗ về, xin lỗi === đề 34 Hãy tả một con vật sống dưới nước (cá, tôm, cua, ba ba) mà em có dịp quan sát hoặc nhìn thấy qua tranh, ti vi Gợi ý VD về đoạn văn tả cá cháy: Trên cao nhìn xuống có thể trông thấy cả bầy cá cháy lội thung thăng dưới nước, da chúng trông xanh hơn, những đường vằn và những chấm đỏ trên mình trông rất rõ. Không hiểu vì sao trong dòng nước đen thẫm, những con cá thuộc loại bơi nhanh trông con nào lưng cũng đỏ rực và cũng có vằn hoặc chấm đỏ tía. Nhưng hễ lúc nào chúng đi kiếm ăn hoặc thật đói thì hai bên lườn lại phơi ra những đường vằn trông giống như cá mạch. Không biết cái gì đã làm nổi lên những đường vằn ấy? Sự bực tức hay là tốc độ bơi của chúng? === đề 35 Lần đầu tiên em được thấy một con vật lạ trong vườn thú hoặc qua tranh ảnh, ti vi, Hãy tả lại con vật đó. Gợi ý VD về đoạn văn tả con tê tê: Tê tê là loài thú hiền lành, chuyên diệt sâu bọ. Tê tê còn có tên là gọi là con xuyên sơn, vì người ta bảo nó có thể đào thủng núi. Bộ vẩy của tê tê màu đen nhạt, rất giống vẩy cá gáy nhưng cứng và dày hơn nhiều. Bộ vảy như một bộ áo giáp sắt che kín từ đầu xuống sát các ngón chân và tận mút chỏm đuôi. Tê tê săn mồi trông thật lạ mắt. Thức ăn của nó là sâu bọ, nhưng chủ yếu là các loài kiến. Miệng tê tê nhỏ, hai hàm chỉ có lợi không có răng. Nhưng bù lại, nó có cái lưỡi để bắt mồi rất lợi hại. Nó thè cái lưỡi dài, nhỏ như chiếc đũa, xẻ làm ba nhánh, đục thủng tổ kiến rối thò lưỡi vào sâu bên trong. Đợi kiến bâu kín lưỡi, tê tê rụt lưỡi vào mồm, tóp tép nhai cả lũ kiến xấu số. Cứ như thế, tê tê ăn tổ kiến nào thi ăn kì hết mới thôi. Đặc biệt nhất là tê tê có bốn chân ngắn ngủn với bộ móng cực sắc và khỏe. Khi đào đất, nó dúi đầu xuống đào nhanh như một cái máy. Chỉ cần chừng nửa phút đã đào được ngập nửa thân mình nó. Khi ấy, dù có ba người lực lưỡng túm lấy đuôi nó kéo ngược cũng không ra. Trong chớp nhoáng, tê tê đã ẩn mình trong lòng đất. Tuy vậy, tê tê cũng có nhược điểm rất bí hiểm. Bao nhiêu người túm đuôi kéo không ra, nhưng chỉ cần một cái que lùa theo phía dưới đuôi khẽ chọc một nhát là te tê lập tức cuộn tròn như quả bóng lăn ra ngoài miệng lỗ. 15
10. === 16