Giáo án Hóa học Lớp 9 - Tiết 53+54 - Năm học 2020-2021 - Trường THCS Phan Ngọc Hiển

Nội dung text: Giáo án Hóa học Lớp 9 - Tiết 53+54 - Năm học 2020-2021 - Trường THCS Phan Ngọc Hiển

1. HÓA HỌC 9 Năm học: 2020- 2021 Ngày soạn: 15/ 3/ 2021 Tuần dạy: 27- Tiết : 53 § 40- 41 : DẦU MỎ VÀ KHÍ THIÊN NHIÊN- NHIÊN LIỆU I. Mục tiêu : Sau khi học xong bài này, học sinh có khả năng: 1. Kiến thức: - Trình bày được tính chất vật lí, trạng thái tự nhiên, thành phần, cách khai thác, chế biến và ứng dụng của dầu mỏ, khí thiên nhiên. - Xác định được crăckinh là một phương pháp quan trọng để chế biến dầu mỏ. - Xác định được nhiên liệu là những chất cháy được, khi cháy toả nhiệt và phát sáng. - Trình bày được cách phân loại nhiên liệu, đặc điểm và ứng dụng của một số nhiên liệu thông dụng. - Xác định cách sử dụng nhiên liệu có hiệu quả cao. 2. Kĩ năng: - Kể được tóm tắt được thông tin về dầu mỏ, khí thiên nhiên và ứng dụng của chúng. - Sử dụng có hiệu quả một số sản phẩm dầu mỏ và khí thiên nhiên. 3. Thái độ : Giáo dục cho HS cách bảo quản, phòng chống cháy nổ, tránh ô nhiễm môi trường. 4. Năng lực: tự học, giao tiếp, hợp tác, giải quyết các vấn đề và sáng tạo. II. CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên: Sơ đồ chưng cất dầu mỏ, ứng dụng dầu mỏ. 2. Học sinh: Xem trước bài ở nhà. III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC: 1. Khởi động: (1 phút) Mục tiêu: Tạo sự hứng thú, say mê học tập của học sinh trước khi bước vào bài mới Kể tên các chất đốt mà em biết? Các chất đốt này có ở đâu? Và cách sử dụng nhiên liệu như thế nào cho hiệu quả? 2. Hình thành kiến thức: (38 phút) HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY - TRÒ NỘI DUNG Hoạt động 1: Dầu mỏ và khí thiên nhiên (20 phút ) Mục tiêu: - Trình bày được tính chất vật lí, trạng thái tự nhiên, thành phần, cách khai thác, chế biến và ứng dụng của dầu mỏ, khí thiên nhiên.  Trường THCS Phan Ngọc Hiển
2. HÓA HỌC 9 Năm học: 2020- 2021 - Xác định được crăckinh là một phương pháp quan trọng để chế biến dầu mỏ. - Cho HS đọc thông tin sgk và A. DẦU MỎ VÀ KHÍ THIÊN NHIÊN quan sát tranh vẽ mỏ dầu. I. Dầu mỏ - GV tổ chức HS hoạt động cá 1. Tính chất vật lí: nhân: - Chất lỏng sánh, màu nâu đen, không + Có nhận xét gì về trạng thái, tan trong nước và nhẹ hơn nước. màu sắc, tính tan trong nước của dầu mỏ? 2. Trạng thái tự nhiên, thành phần của dầu mỏ + Dầu mỏ có ở đâu? Mỏ dầu bất kì a. Dầu mỏ có ở đâu? có cấu tạo như thế nào? - Dầu mỏ tập trung thành những vũng lớn ở sâu trong lòng đất. - Mỏ dầu có 3 lớp: + Lớp trên: Lớp khí. + Lớp giữa: Lớp dầu lỏng + Lớp dưới: Lớp nước mặn. + Em hãy nêu cách khai thác dầu b. Dầu mỏ được khai thác như thế nào? mỏ?Vì sao phải bơm không khí và -Khoan những lổ khoan xuống lớp dầu nước xuống mỏ dầu? lỏng dầu tự phun lên (Sau đó bơm thêm không khí hoặc nước xuống). - GV tổ chức HS hoạt động cặp 3. Các sản phẩm chế biến từ dầu mỏ nhóm: - Các phương pháp điều chế: + Tại sao phải chế biến dầu mỏ? + Chưng cất: Các sản phẩm được tách Dầu mỏ được chế biến như thế ra ở những khoảng nhiệt độ khác nhau: nào? Sản phẩm chính là gì? gồm các sản phẩm (như hình vẽ 4.17). + Nêu những ưu và nhược điểm + Crackinh: Bẽ gãy phân tử - dùng để của phương pháp chưng cất? chế biến dầu nặng Xăng + hỗn hợp - Đại diện nhóm trình bày được: khí. + Nhược: thu được xăng với tỷ lệ rất ít - Giới thiệu phương pháp Krăckinh dầu nặng để tăng lượng xăng trong quá trình chưng cất. - GV chốt lại kiến thức. II. Khí thiên nhiên - GV tổ chức HS hoạt động cá - Có trong các mỏ khí nằm dưới lòng nhân: Khí thiên nhiên có ở đâu? đất. Thành phần chính? Nêu cách khai thác? Ứng dụng khí thiên nhiên? - Thành phần chủ yếu là khí Mêtan. - HS trả lời. - Khoan xuống mỏ khí. - GV nhận xét và chốt lại kiến - Là nguyên liệu, nhiên liệu trong đời sống và sản xuất.  Trường THCS Phan Ngọc Hiển
3. HÓA HỌC 9 Năm học: 2020- 2021 thức Hoạt động 2: Nhiên liệu (18 phút) Mục tiêu: - Xác định được nhiên liệu là những chất cháy được, khi cháy toả nhiệt và phát sáng. - Trình bày được cách phân loại nhiên liệu, đặc điểm và ứng dụng của một số nhiên liệu thông dụng. - Xác định cách sử dụng nhiên liệu có hiệu quả cao. - GV tổ chức HS hoạt động cá B. NHIÊN LIỆU nhân: I. Nhiên liệu là gì? + Hãy kể tên một vài nhiên liệu thường dùng? + Khi đốt nhiên liệu chúng có đặc điểm gì? + Vậy nhiên liệu là gì? Nhiên liệu là những chất cháy được, khi - HS trả lời được: xăng, dầu Các cháy toả nhiệt và phát sáng. chất trên khi cháy đều toả nhiệt và phát sáng - GV chốt kiến thức. II. Nhiên liệu được phân loại như thế - GV tổ chức HS hoạt động cá nào? nhân: - Dựa vào trạng thái: Có 3 loại nhiên + Dựa vào nguồn gốc chia nhiên liệu: rắn, lỏng và khí liệu làm mấy nhóm? Trạng Rắn Lỏng Khí + Dựa vào trạng thái nhiên liệu thái được phân loại ntn ? Ví dụ - than, củi, Xăng, dầu, Dầu khí, - GV tổ chức HS hoạt động nhóm:Hoàn thành phiếu học tập. gỗ cồn các loại khí - Đại diện nhóm trình bày. - Than mở, thiên nhiên - Nhóm khác nhận xét, bổ sung non, - GV nhận xét và chốt lại kiến gầy,bùn thức Ứng Sản xuất, Thấp sáng, Sử dụng dụng xây dựng, chạy động trong đời nhiên liệu, cơ sống và đót trong công nghiệp. III. Sử dụng nhiên liệu như thế nào - GV tổ chức HS hoạt động cá cho hiệu quả?  Trường THCS Phan Ngọc Hiển
4. HÓA HỌC 9 Năm học: 2020- 2021 nhân: + Vì sao chúng ta phải sử dụng nhiên liệu cho hiệu quả? + Khi thổi bếp ta đặt nơi ít khí ôxi, hoặc nơi kín gió thì sẽ như thế nào? + Khi nhóm bếp ta chẻ củi to, để than lớn có tốt không? + Khi đã đun sôi thức ăn, nước uống ta có cần nhiên liệu cháy như khi chưa sôi không? - HS trả lời: Tránh lãng phí nhiên liệu - Cho HS chia làm 2 đội chơi trò chơi xem ai nhanh hơn là trả lời 2 câu hỏi - Đội nào ghi được nhiều ý, đúng là đội chiến thắng . - Cung cấp đủ oxi. + Muốn sử dụng nhiên liệu cho - Tăng diện tích tiếp xúc của nhiên liệu hiệu quả chúng ta phải làm gì? với oxi bằng cách: + Làm gì để phòng chống cháy ,nổ + Trộn đều nhiên liệu khí, lỏng với đặc biệt là vào mùa nắng? không khí. - HS lên trình bày. + Đập hoặc trẻ nhỏ nhiên liệu rắn. - GV nhận xét và chốt lại kiến + Điều chỉnh nhiên liệu để duy trì sự thức cháy ở mức độ cần thiết phù hợp với nhu cầu được sử dụng. 3. Luyện tập: 5 phút Mục tiêu: Dựa vào những kiến thức đã học, học sinh giải thích được một số hiện tượng thực tế. - Cá nhân làm bài tập 3 a/ Tăng diện tích tiếp xúc giữa than với không trang 132 sgk. khí. - Hs khác nhận xét, bổ b/ Tăng lượng oxi để quá trình cháy xảy ra dẽ sung hơn - GV nhận xét c/ Giảm lượng oxi để hạn chế qua strinhf cháy. 4. Hướng dẫn về nhà: (1 phút) - Học bài, làm bài tập 1, 2, 4 SGK trang 132 sgk - Xem trước bài 42 IV. RÚT KINH NGHIỆM:  Trường THCS Phan Ngọc Hiển
5. HÓA HỌC 9 Năm học: 2020- 2021 Ngày soạn: 15/ 3/ 2021 Tuần dạy: 27- Tiết : 54 §42: LUYỆN TẬP CHƯƠNG 4 : HIĐROCACBON. NHIÊN LIỆU I. Mục tiêu : Sau khi học xong bài này, học sinh có khả năng: 1. Kiến thức: - Khắc sâu về kiến thức đã học về Hiđrocacbon. - Hệ thống mối quan hệ giữa cấu tạo và tính chất của các Hiđrocacbon 2. Kĩ năng : làm được bài tập nhận biết, xác định công thức hợp chất hữu cơ. 3. Thái độ: Yêu thích môn học 4. Năng lực: tự học, hợp tác, giao tiếp, tính toán II. CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên: - Bảng phụ, máy chiếu. - Phiếu học tập Metan Etilen Axetilen Công thức cấu tạo Đặc điểm cấu tạo của phân tử Phản ứng đặc trưng Ứng dụng chính 2.Học sinh: Xem bài trước ở nhà III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC: 1. Khởi động: (3 phút) Mục tiêu: Tạo sự hứng thú, say mê học tập của học sinh trước khi bước vào bài mới Bài 1 : Trong các công thức hóa học sau, công thức hóa học nào thuộc hợp chất Hiđrocacbon : CH4 , C2H2, CO2 , C2H4 , H2CO3 Đáp án: CH4 , C2H2, C2H4 Kể tên các hiđro cacbon đã được học? Vậy tất cả các hiđro cacbon có những tính chất đặc trưng như thế nào? 2. Hình thành kiến thức: (12 phút)  Trường THCS Phan Ngọc Hiển
6. HÓA HỌC 9 Năm học: 2020- 2021 HOẠT ĐỘNG CỦA NỘI DUNG THẦY - TRÒ Hoạt động 1: Kiến thức cần nhớ (12 phút ) Mục tiêu: - Khắc sâu về kiến thức đã học về Hiđrocacbon. - Hệ thống mối quan hệ giữa cấu tạo và tính chất của các Hiđrocacbon Metan Etilen Axetilen - GV tổ chức HS hoạt Công H H H động cặp nhóm hoàn thức H -C- H C=C CH CH thành phiếu học tập. cấu H H H - Đại diện nhóm trình tạo bày, nhóm khác nhận Đặc Có 4liên kết Có 1 liên kết Có 1 xét, bổ sung. điểm đơn đôi liên kết ba - GV chốt lại kiến cấu thức. tạo của phân tử Phản Phản ứng thế Phản ứng Phản ứng ứng cộng, trùng cộng đặc hợp. trưng Nhiên liệu, Nguyên liệu Nhiên liệu, Ứng nguyên liệu, đ/c nhựa PE, nguyên liệu dụng đ/c H2 rượu etylic, sản xuất chính axit axelic nhựa PVC, cao su 3. Luyện tập: 28 phút Mục tiêu: Dựa vào những kiến thức đã học, học sinh làm được một số bài tập có liên quan đến nội dung kiến thức. II. Bài tập: - GV tổ chức HS hoạt động cá nhân Bài 1 SGK trang133: Viết CTCT: C3H8 , làm bài 1(a,b), bài 2 SGK trang C3H6 , C3H4 133. a, C3H8 - HS lên làm. H H H - HS khác nhận xét, bổ sung. H C C C H Thu gọn : CH3 – CH2 – - GV nhận xét. HH H CH3 Propan  Trường THCS Phan Ngọc Hiển
7. HÓA HỌC 9 Năm học: 2020- 2021 b, C3H6 H H H C C C H Thu gọn : CH2 = CH – CH3 H H Propilen H H C CH2 H H H C CH C C 2 2 H H Xiclopropan Bài 2 SGK trang 133: Phân biệt được, bằng cách: Dẫn mẫu thử mỗi khí qua dung dịch brom, khí nào làm mất màu dung dịch brom là C2H4 (etilen), khí còn lại là CH4 (metan). CH2 CH2 Br2 Br CH2 CH2 Br - GV tổ chức HS hoạt động cá nhân Bài 4.a SGK trang 133. 8,8 làm bài tập 4a. m 12 2,4g - GV hướng dẫn bài tập 4a. C 44 5,4 mCO Tìm *n 2 n n mH 2 0,6g CO2 M C CO2 18 CO2 m 3 (2,4 0,6) 0(g) m O m n .M m CO2 M A có 2 nguyên tố : C, H. C C C C M C CO2 m *n H2O n 2.n H2O M H H2O H2O m m n .M m H2O 2M H H H H M H H2O *mO mA (mC mH ) Nếu mO = 0 thì A có nguyên tố C, H. - Cá nhân HS làm bài theo hướng dẫn của GV. - HS khác nhận xét và bổ sung. - GV nhận xét. 4. Hướng dẫn về nhà: ( 2 phút)  Trường THCS Phan Ngọc Hiển
8. HÓA HỌC 9 Năm học: 2020- 2021 * Hướng dẫn về nhà giải bài 4b b, Đặt CTTQ : (CxHy)n m m x ? x : y C : H M C M H y ? - Thay số x,y vào CTTQ : (CxHy)n - Biện luận tìm n khi biết MA< 40 CTPT của A. * Ôn lại các bài đã học để chuẩn bị cho kiểm tra 1 tiết. IV. RÚT KINH NGHIỆM: Năm Căn, ngày tháng năm 2021 KÍ DUYỆT  Trường THCS Phan Ngọc Hiển