Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 117: Viếng lăng Bác - Nguyễn Xuân Tuấn

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 117: Viếng lăng Bác - Nguyễn Xuân Tuấn

1. PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẦM DƠI TRƯỜNG THCS QUÁCH VĂN PHẨM MÔN NGỮ VĂN 9 GIÁO VIÊN: NGUYỄN XUÂN TUẤN
2. KIEÅM TRA BAØI CUÕ - Đọc thuộc lòng hai khổ thơ mà em thích nhất trong bài thơ Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải và nêu cảm nhận của em về hai khổ thơ đó?
3. Tieát 117: I. Tìm hiểu chung : Viễn Phương 1. Tác giả, tác phẩm : a. Tác giả: - Viễn phương (1928-2005) - Tên thật là Phan Thanh Viễn - Quê: An Giang. - Ông là cây bút xuất hiện sớm nhất của lực lượng văn nghệ giải phóng miền Nam. - Thơ ông thường nhỏ nhẹ, - Các tập thơ chính: giàu tình cảm và thơ mộng. + Quê hương địa đạo b. Tác phẩm: + Mắt sáng học trò - Bài thơ được sáng tác năm tháng 4- +Có đâu như ở miền Nam. 1976, khi lăng Bác vừa khánh thành. + Như mây mùa xuân + Anh hùng gạt mìn - In trong tập " Như mây mùa xuân"
4. Tieát 117: Viễn Phương Bố cục: 4 phần - Khổ 1: Cảm xúc của tác giả khi mới đến lăng Bác - Khổ 2: Cảm xúc trước đoàn người xếp hàng vào lăng. - Khổ 3: Cảm xúc khi vào lăng viếng Bác. - Khổ 4: Tâm trạng và ước nguyện của tác giả khi trở về.
5. Tieát 118: Viễn Phương II. Tìm hiểu chi tiết: 1. Cảm xúc của tác giả khi đứng trước lăng Bác: - Cách xưng hô "con", thân mật gần gũi. - Ẩn dụ, nhân hóa, thành ngữ, tượng trưng: Tre biểu tượng cho vẻ đẹp của con người, của dân tộc việt Nam bất Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác khuất, kiên cường. Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam  Xúc động, bồi hồi. Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng.
6. Tieát 118: II. Đọc-Tìm hiểu văn bản : Viễn Phương 1. Cảm xúc của tác giả khi đứng trước lăng Bác: 2. Cảm xúc trước cảnh đoàn người vào lăng viếng Bác: - " mặt trời" Ẩn dụ :Ngợi ca sự vĩ đại, công lao trời biển của Bác và sự kính trọng của nhà thơ đối với Bác. -" Ngày ngày mùa xuân" Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng  Tả thực, ẩn dụ, hoán dụ Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.  Tình cảm thương nhớ, xót Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ xa, tôn kính của toàn dân tộc Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân đối với Bác.
7. Tieát 117: Viễn Phương 3. Cảm xúc của tác giả khi vào lăng viếng Bác: - " giấc ngủ bình yên "Bác vẫn như đang ngủ, gợi sự gần gũi. -" Vầng trăng sáng dịu hiền" : Vừa tả thực, vừa thể hiện là tâm hồn cao đẹp, sáng trong của Bác. -" Trời xanh"Ẩn dụ  Bác còn sống mãi với non Bác nằm trong lăng giấc ngủ bình yên sông, đất nước. Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền -" nhói" : Đau xót, tiếc Vẫn biết trời xanh là mãi mãi Mà sao nghe nhói ở trong tim! thương trước sự ra đi của Bác.
8. Tieát 117: Viễn Phương 4. Cảm xúc và ước nguyện của tác giả khi rời lăng Bác: - " Thương trào "cảm xúc trào dâng. - Điệp ngữ, liệt kê: muốn làm, con chim, đoá hoa, cây tre -" Cây tre trung hiếu": Kết cấu đầu cuối tương ứng, tình cảm trọn vẹn. Mai về miền Nam thương trào nước mắt  Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác Tâm trạng lưu luyến, muốn Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây hóa thân vào thiên nhiên ở Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này. mãi bên Bác.
9. Tieát 117: Viễn Phương 1. Cảm xúc của tác giả khi đứng trước lăng Bác: - Cách xưng hô "con", thân mật gần gũi. Tre biểu tượng cho vẻ đẹp của con người, của dân tộc việt Nam bất khuất, kiên cường. 2. Cảm xúc trước cảnh đoàn người vào lăng viếng Bác: -Ngợi ca sự vĩ đại, công lao trời biển của Bác và sự kính trọng của nhà thơ đối với Bác. - Tình cảm thương nhớ, xót xa, tôn kính của toàn dân tộc đối với Bác. 3. Cảm xúc của tác giả khi vào lăng viếng Bác: - " giấc ngủ bình yên "Bác vẫn như đang ngủ, gợi sự gần gũi. -" Vầng trăng sáng dịu hiền": Vừa tả thực, vừa thể hiện là tâm hồn cao đẹp, sáng trong của Bác.  Bác còn sống mãi với non sông, đất nước. -" nhói" : Đau xót, tiếc thương trước sự ra đi của Bác. 4. Cảm xúc và ước nguyện của tác giả khi rời lăng Bác: - " Thương trào "cảm xúc trào dâng. -Điệp ngữ, liệt kê:  Tâm trạng lưu luyến, muốn hóa thân vào thiên nhiên ở mãi bên Bác -" Cây tre trung hiếu" : Kết cấu đầu cuối tương ứng, tình cảm trọn vẹn.
10. Tieát 117: Viễn Phương III. TỔNG KẾT 1. Nghệ thuật: Giọng điệu trang trọng và tha thiết, nhiều hình ảnh ẩn dụ đẹp và gợi cảm, ngôn ngữ bình dị mà cô đúc. 2. Nội dung: Lòng thành kính và niềm xúc động sâu sắc của nhà thơ và của mọi người đối với Bác Hồ khi vào lăng viếng Bác. * Ghi nhớ: Sgk/60
11. Tieát 117: Viễn Phương III. Luyện tập: Bài 2: Viết đoạn văn nêu cảm nhận về khổ cuối bài thơ.
12. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 1. Học thuộc lòng bài thơ. Nắm nội dung, nghệ thuật, ý nghĩa bài thơ. 2. Chuẩn bị bài mới: Nghị luận về một tác phẩm truyện( hoặc đoạn trích) + Trả lời các câu hỏi tìm hiểu bài. + Sưu tầm các bài văn: Nghị luận về một tác phẩm truyện( hoặc đoạn trích)